Deniz Gökçe
Geçtiğimiz günlerde, Rick Lyman New York Times Gazetesi'nde bir Bulgaristan analizi makalesi yazdı. Aşağıda kısaltılmış bir özetini veriyoruz.
Lyman’a göre, Bulgaristan zor bir durumda; bir bacağı batıda, bir bacağı da doğuda. Ve üstüne üstlük yeni Başkan Rumen Radev, Trump ile Putin’i nasıl dengede tutabileceğini de öğrenmek zorunda.
Radev 19 Ocak tarihinde iş başına gelmeden evvel şunları söylemişti: "Biz Avrupa Birliği içindeyiz ve NATO’da da bulunuyoruz. Ama unutmamak lazım ki Rusya ile geçmişten gelen derin ilişkimiz de var!"
Özetle, Bulgaristan ve benzeri durumdaki ülkeler batı ile doğu arasında sıkışmış bulunuyorlar ve tabii de her iki ülkeyi de birbirlerine karşı da oynatıyorlar.
Ama şimdi yeni bir problem ortaya çıktı. Başkan Trump giderek Başkan Putin ile yakınlaşınca Bulgaristan için sorun büyüyor. Trump Kremlin ile ilişkilerini daha da kuvvetlendirmek istiyor. Ama Moskova da, hem NATO, hem de Avrupa Birliği'nden uzaklaşmak istiyor.
Ama geçtiğimiz hafta sonu Trump’ın yeni elçisi, Obama dönemindeki eski yaklaşımı devam ettirerek "Rusya Kırım'dan askerlerini çekmediği taktirde ABD Rusya ile sorun yaşar!" demiş.
Ama diğer taraftan da Rusya ve Putin eski komşuları ile olan ilişkilerini biraz yumuşatmaya çalışıyor, bu nedenle de geçtiğimiz perşembe günü Putin, Macaristan’a Trump dönemindeki ilk ziyaretini yapmış.
Bulgaristan aslında iyi bir Avrupa Birliği üyesi oldu gibi ve Bulgaristan’da yeniden milliyetçilik uyandı gibi, galiba! Ama Bulgaristan dışındaki yerlerde ise Rusya daha çok etki sağlamakta.
Tabii Bulgaristan’da hem Trump ve hem de Putin’in anlaşıp, bölgeyi ikisi arasında paylaşmaları gibi bir felaketi gündeme getirebilirler. Bu aynen İkinci Dünya Savaşı bitmeden kuvvetli ülkelerin kendi bölgeleri diyebilecekleri türden bir ayrışma yaratmaları gibi bir şey olurdu.
Bulgaristan’ın Trump sonrası davranışının, Trump’ın kendi Bulgaristan davranışının iyice ortaya çıkması gerçekleşmeden, pek ortaya çıkması mümkün değil.
Nitekim de Bulgaristan’ın eski Başbakanı Victor Orban, son günlerde Putin ile 'iyi dostluk' konusunda konuşmuşlar ama Kırım konusu gibi zor konulara hiç değinilmemiş.
Aslında herkes Trump’ın Bulgaristan ve de Putin konusunda biraz daha açık konuşmasını bekliyor gibi. Bulgaristan Avrupa Birliği'nin en fakir ülkesi ama Rusya ile geçmiş bağı da çok kuvvetli idi.
Neler olacağı konusunda şimdiden pek bir şey söylenemiyor!
0 yorum:
Yorum Gönder