Anayurt dediğin dildir aslında

 Erdinç TEKER

Bugün Bulgaristan Türkleri’nin en büyük sorunu ne derseniz , onca yaşanmışlık ve ekonomik sıkıntı bir yana “Türkçe eğitim” cevabını alırsınız. 1992 yılında 100 bini aşkın Türk çocuk Türkçe eğitim görürken, 2012 yılında bu rakam 8 binlere düştü. Siyasal problemler , eğitim müfredatında çıkartılan zorluklar , kayıtsız kalan veliler… gibi bir çok sebep bu sorunun kaynağı olarak gösterilir. Bence ise en büyük eksiklik Türkçe’ye karşı duyulan aşkın yokluğudur. Anne-babalarda olmayan bu duygu , doğal olarak çocuklarına da geçmemiştir. Bir kahve içimlik zamanı iki satır Türkçe okumaya ayırmayan , geçim sıkıntısını bahane ederek , öz değerlerinden ve dilinden uzaklaşan bir neslin doğurduğu bir vaziyettir bu . Yıllarca komünist baskısı altında kaldığını bahane ederek dil ve kültürüne öcü gibi bakan , bu baskıdan kurtulunca ise geride bıraktıklarına dönüp dahi bakmayan insanlardan bahsediyoruz. Çoğunluk mudurlar , evet ne yazık ki çoğunluklar. Sırf Bulgaristan’da yaşayan değil , Türkiye’ye göç edenlerin hali de genelikle budur. Altın bolluğu içinde kalıp onun yerine çamura bulanmayı tercih edenler misalidir bizimkilerin halleri… Bugün merhum Cengiz Dağcı’nın belgeselini izledim. Kırım’da doğmuş, 2.Dünya savaşı zamanında Almanlara esir düşmüş, onlar yenilince de kamptan kurtulup ömrünü Londra’da tamamlamış biridir. Ama en ilginç özelliği Türkiye’de hiç yaşamamış olmasına rağmen eserlerinin tamamını Türkiye Türkçesinde yazmasıdır. Onun sözleri ile yazımı bitireceğim ve umarım birilerine ders olur… Kendisine sorulan “Türkçe’nin konuşulmadığı bir ülkede Türkçe yazmak ve tanımadığınız bir okuyucu kitlesine hitap etmek sizin için zor olmuyor mu?” sorusuna Cengiz Dağcı, şu cevabı veriyor: “Polonyalı muhacir Czeclaw Milosz’un “ Anayurt dediğin dildir aslında “ der. Bu sözleri, bu dünyada benim kadar hiç kimse anlayamaz. Her şey dile bağlıdır. Benim durumumda olan için, yurt dediğin gerçekten dilden başka bir şey değildir. Bugün ne kadar düşünce hürriyetimi koruyabildiysem, dille koruyabilmişimdir; yurdumun toprağı, dağı, taşı, bağı, bahçesi, çiçeği, böceği, insanıyla yaşayabildiysem, dille yaşayabilmişimdir. Dilini umursamayan; özellikle yabancı bir ortamda, dilini yitiren bir insan, dilden fazla bir şey yitirir. Yurdu ve insanları pörsiye pörsiye, ağara ağara, geri dönmeyecek şekilde silinip gider onun gözlerinden ve yüreğinden gene de bir insan olarak yaşayabilir belki; ama artık kendi yurdunun insanı olamaz; içinde yaşadığı, dilini benimseyip kabul ettiği yabancı milletin insanı da olamaz.”